Bez narkozy, czyli łatka na problem

Temat już się pojawił, ale ponieważ przypadki usuwania kamienia nazębnego bez narkozy mnożą się, to i temat powraca. Skutki takich zabiegów nie zawsze są tak drastyczne, jak w poprzednim wpisie.

poprzedni artykuł

Jednak i tak są problemem, którego można było uniknąć. Dlaczego? Przyczyna jest prosta - brak możliwości dokładnego zbadania jamy ustnej u przytomnego pacjenta. Dokładnego - czyli nie "obejrzenia od zewnątrz, a nawet od wewnątrz", ale: zbadania przyzębia metalową sondą (co ujawnia patologiczne kieszenie i ekspozycję tzw. furkacji), zbadania metalowym zgłębnikiem okolicy szyjki zęba (wykrycie nadżerek resorpcyjnych i innych ubytków ukrytych pod dziąsłem), sprawdzenie stopnia ruchomości zębów. Niezwykle ważne w stomatologii weterynaryjnej jest również wykonanie prześwietlenia (RTG) całego uzębienia, które pozwala wykryć istotne i nierzadko bolesne problemy, których nie widać z zewnątrz u 70-80% pacjentów!

Od braku możliwości dokładnej oceny i postawienia diagnozy u zwierzęcia przytomnego przechodzimy w sposób logiczny do braku odpowiedniego leczenia, a od braku leczenia - do rozwoju choroby przyzębia, o której zwierzę nam nie powie, a o której dowiadujemy się kiedy jest już bardzo źle i kiedy jedyną opcją pomocy jest ekstrakcja chorych zębów.

Należy również zwrócić uwagę, że zabiegi takie są coraz częściej wykonywane przez osoby bez uprawnień do wykonywania zabiegów medycznych u zwierząt - a ingerencja w przyzębie to nie tylko kosmetyka. Osoby te nie są również kompetentne do rozstrzygania, czy mają do czynienia z przyzębiem chorym, czy zdrowym i czy dane zwierzę wymaga leczenia.

Oto 3 przykłady psów, których właściciele byli przekonani, że stomatologicznie są świetnie zaopiekowane, w wyniku czego trafiły do stomatologa za późno:

• Bolończyk, lat 7. Zęby czyszczone co kilka miesięcy u groomera. Badanie w znieczuleniu ujawniło m.in.: uogólnione zapalenie dziąseł średniego stopnia, ciężkie zapalenie dziąsła przy zębie 206 (lewy, drugi przedtrzonowiec szczęki); liczne kieszenie przyzębia  (do 11 mm!); najwyższy stopień odsłonięcia furkacji w 206 i 209; znaczną i średnią ruchomość 11 zębów; przetokę ustno - nosową (czyli "dziurę" z przyzębia do jamy nosowej) przy 206!​
  
• ​Efekt: ekstrakcja 14 zębów oraz zabieg chirurgiczny zamykający przetokę

• Maltipoo, lat 6. Trzy lata wcześniej sanacja jamy ustnej z ekstrakcją 3 siekaczy, od tamtej pory brak kontroli stomatologicznych i zęby czyszczone kilka razy u groomera. Badanie w znieczuleniu ujawniło m.in.: uogólnione zapalenie dziąseł średniego stopnia, ciężkie zapalenie dziąsła przy zębie 208 (lewy górny łamacz); zanik dziąsła do 10 mm! przy 208; liczne kieszenie przyzębia do (do 12 mm!); najwyższy stopień odsłonięcia furkacji w 7 zębach; znaczną i średnią ruchomość 18 zębów; dodatkowo w RTG oprócz zaawansowanego zaniku przyzębia wykryto zapalenie okołowierzchołkowe przy korzeniu trzonowca prawej żuchwy.
• Efekt: ekstrakcja 20 zębów

• Terier szkocki, 5 lat. Okresowo zdejmowany kamień nazębny u groomera. Pomimo niewielkiego kamienia nazębnego, czasem niechęć do gryzienia suchej karmy. Badanie w znieczuleniu ujawniło m.in.: uogólnione zapalenie dziąseł średniego stopnia; zanik dziąsła przy 5 zębach (1-4 mm); liczne kieszenie przyzębia (do 10 mm!), najwyższy stopień odsłonięcia furkacji w 2 zębach; znaczną i średnią ruchomość 10 zębów.
• Efekt: ekstrakcja 7 zębów

Podsumowując: usunięto w sumie 41 zębów u tylko 3 przykładowych pacjentów! Jestem przekonana, że wielu z tych ekstrakcji można było uniknąć - wystarczyłaby wczesna interwencja i właściwe leczenie choroby przyzębia na wczesnym etapie. Nie ma stomatologii u zwierząt bez znieczulenia oraz RTG i żadne "łatki" w postaci zeskrobania widocznego kamienia nic tu nie poradzą. Proszę przyznać - czy ktokolwiek z nas (ludzi) usuwałby sobie kamień nazębny przy okazji strzyżenia lub "trwałej" tylko dlatego, że fryzjer kupił sobie skaler czy szczoteczkę ultradźwiękową?

Wykonanie i opis zabiegu:
Lekarz Weterynarii Magdalena Bednarska-Suwała
Lecznica dla Zwierząt „Pod Koniem” w Łodzi